نحوه استناد به اسناد و مدارک بانکی در متن لایحه: راهنمای جامع و رسمی

مقدمه

در فرآیند تدوین و تنظیم لوایح قضایی، استناد به اسناد و مدارک بانکی به عنوان ادله اثبات دعوی، امری رایج و حائز اهمیت است. ارائه صحیح و مستند این ادله، نقش بسزایی در اثبات ادعا و حصول نتیجه مطلوب در دادرسی ایفا می‌کند. هدف از این نوشتار، ارائه راهنمایی جامع و رسمی در خصوص نحوه استناد صحیح به اسناد و مدارک بانکی در متن لوایح قضایی، با رعایت اصول حقوقی و رویه قضایی است.

محتوای اصلی

۱. شناسایی و جمع آوری اسناد و مدارک بانکی مرتبط

نخستین گام، شناسایی و جمع آوری دقیق اسناد و مدارک بانکی مرتبط با موضوع دعوی است. این مدارک می‌توانند شامل موارد زیر باشند:

• صورت حساب‌های بانکی: شامل گردش حساب، مانده حساب، جزئیات واریز و برداشت‌ها.
• رسیدهای واریز و برداشت: رسیدهای فیزیکی یا الکترونیکی مربوط به تراکنش‌های انجام شده.
• اسناد مربوط به تسهیلات بانکی: قراردادهای اعطای وام، ضمانت نامه‌ها و سایر اسناد مرتبط با تسهیلات.
• چک‌ها و سفته‌ها: تصاویر یا اصل چک‌ها و سفته‌های مورد استناد.
• تراکنش‌های آنلاین: اسکرین شات‌ها یا لاگ‌های مربوط به تراکنش‌های انجام شده از طریق درگاه‌های اینترنتی یا موبایل بانک.
• سایر اسناد بانکی: هر نوع سند دیگری که به اثبات ادعا کمک کند.

۲. نحوه تنظیم استناد در متن لایحه

در متن لایحه، استناد به اسناد و مدارک بانکی باید به صورت دقیق، مستند و با ذکر جزئیات صورت گیرد. در این راستا، رعایت نکات زیر ضروری است:

• ذکر نوع سند: در ابتدا، نوع سند مورد استناد (مانند صورت حساب، رسید واریز، قرارداد تسهیلات و غیره) به صراحت ذکر شود.
• ذکر شماره و تاریخ سند: شماره و تاریخ صدور سند، به طور کامل و صحیح در متن لایحه درج شود.
• ذکر نام بانک و شعبه: نام بانک و شعبه‌ای که سند در آن صادر شده، به طور دقیق قید گردد.
• ذکر شماره حساب: شماره حساب مرتبط با سند مورد استناد، به طور کامل و صحیح ذکر شود.
• خلاصه ای از محتوای سند: به طور خلاصه، محتوای مرتبط و مهم سند، به نحوی که ارتباط آن با موضوع دعوی مشخص شود، در متن لایحه توضیح داده شود.
• استفاده از شماره ردیف: اسناد و مدارک بانکی مورد استناد، شماره ردیف گذاری شده و در بخش ضمائم لایحه به ترتیب شماره درج گردند. ارجاع به هر سند در متن لایحه، بر اساس شماره ردیف آن صورت گیرد (به عنوان مثال: «به موجب صورت حساب شماره ۱ ضمیمه…»).
• تطابق با اصل: مطالب ذکر شده در لایحه باید دقیقاً مطابق با محتوای مندرج در اصل سند باشد.
• ارائه تصویر خوانا: تصاویر مدارک ارائه شده باید واضح و خوانا باشند.

مثال:

«با استناد به صورت حساب شماره ۱۲۳۴۵/۶ مورخ ۱۴۰۲/۰۸/۰۱ صادره از بانک ملی ایران، شعبه …، به شماره حساب …، ملاحظه می‌گردد که مبلغ … ریال در تاریخ … به حساب خوانده واریز گردیده است. تصویر صورت حساب مذکور به عنوان پیوست شماره یک تقدیم می‌گردد.»

۳. ارائه اصل یا تصویر مصدق اسناد

به طور کلی، ارائه اصل اسناد بانکی در دادگاه ضروری نیست و ارائه تصویر مصدق کافی است. تصدیق تصویر اسناد می‌تواند توسط دفاتر اسناد رسمی یا وکیل دادگستری صورت پذیرد. در مواردی که اصالت تصویر مصدق مورد تردید قرار گیرد، دادگاه می‌تواند از طرف ذینفع مطالبه اصل سند را بنماید.

۴. ارائه ضمائم به لایحه

تمام اسناد و مدارک بانکی مورد استناد، باید به عنوان ضمائم به لایحه پیوست گردند. ضمائم باید به ترتیب شماره ردیف ذکر شده در متن لایحه، تنظیم و مرتب شوند. ذکر مشخصات کامل ضمائم در فهرست مطالب ابتدای لایحه، به تسهیل دسترسی و بررسی مدارک کمک خواهد کرد.

نتیجه‌گیری

استناد صحیح و مستند به اسناد و مدارک بانکی در متن لایحه، از جمله عوامل مؤثر در اثبات ادعا و موفقیت در دادرسی است. رعایت نکات ذکر شده در این نوشتار، به تنظیم لوایح قضایی مستدل و متقن، که بر پایه ادله مستحکم بنا شده‌اند، کمک خواهد نمود.

سوالات متداول

۱. آیا ارائه اصل اسناد بانکی در دادگاه الزامی است؟

خیر، ارائه تصویر مصدق اسناد بانکی کفایت می‌کند، مگر اینکه اصالت تصویر مصدق مورد تردید قرار گیرد.

۲. چگونه می‌توان تصویر اسناد بانکی را تصدیق کرد؟

تصدیق تصویر اسناد بانکی می‌تواند توسط دفاتر اسناد رسمی یا وکیل دادگستری صورت پذیرد.

۳. در چه صورتی دادگاه می‌تواند مطالبه اصل سند بانکی را بنماید؟

در صورتی که اصالت تصویر مصدق اسناد بانکی مورد تردید قرار گیرد، دادگاه می‌تواند از طرف ذینفع مطالبه اصل سند را بنماید.

۴. اگر رسید واریز وجه به حساب را نداشته باشیم باید چه کار کنیم؟

می‌توانید از بانک مربوطه درخواست پرینت گردش حساب و یا المثنی رسید را نمایید. همچنین استعلام از بانک توسط حکم دادگاه نیز امکان پذیر است.

۵. آیا استناد به پرینت اسکرین شات های تراکنش های بانکی اینترنتی اعتبار دارد؟

بله، به عنوان قرینه قابل استناد هستند. اما توصیه می شود در صورت امکان، مدارک پشتیبان مانند گردش حساب بانکی نیز ارائه شود.