آموزش جامع قانون کار: تحلیل ماده 27 و نکات کلیدی آن
آموزش جامع قانون کار: تحلیل ماده 27 و نکات کلیدی آن
مقدمه
قانون کار، به عنوان مهمترین سند قانونی در حوزه روابط کارگر و کارفرما، به منظور تنظیم این روابط و حمایت از حقوق طرفین، تدوین شده است. ماده 27 قانون کار، یکی از مواد مهم و پرکاربرد این قانون است که به موضوع اخراج کارگر و شرایط قانونی آن میپردازد. آگاهی از مفاد این ماده و تفسیر صحیح آن، برای کارگران و کارفرمایان، امری ضروری است تا از بروز اختلافات و تضییع حقوق جلوگیری شود. در این مقاله، به تحلیل جامع ماده 27 قانون کار و بررسی نکات کلیدی آن میپردازیم.
محتوای اصلی
متن ماده 27 قانون کار
ماده 27 قانون کار به شرح زیر است:
«هرگاه کارگر در انجام وظایف محوله قصور ورزد و یا آییننامههای انضباطی کارگاه را پس از تذکرات کتبی نقض نماید، کارفرما حق دارد در صورت وجود موافقت کتبی شورای اسلامی کار، قرارداد کار را فسخ و به کارگر خسارت بپردازد. چنانچه شورای اسلامی کار در واحد وجود نداشته باشد، موافقت هیأت تشخیص لازم است.
در مواردی که فسخ قرارداد ناشی از قصور کارگر نبوده و مربوط به کاهش حجم تولید و تغییرات ساختاری و اقتصادی واحد باشد، کارفرما مکلف است مطابق مقررات قانون بیمه بیکاری، نسبت به پرداخت حقوق قانونی کارگر اقدام نماید.»
تحلیل ماده 27 قانون کار
ماده 27 قانون کار، دو حالت مختلف را برای فسخ قرارداد کار از سوی کارفرما پیشبینی میکند:
-
فسخ قرارداد به دلیل قصور کارگر: در این حالت، کارفرما میتواند در صورت وجود قصور از سوی کارگر در انجام وظایف محوله یا نقض آییننامههای انضباطی کارگاه، پس از ارائه تذکرات کتبی، قرارداد کار را فسخ کند. اما این فسخ قرارداد، مشروط به دریافت موافقت کتبی شورای اسلامی کار یا هیأت تشخیص (در صورت عدم وجود شورا) است. همچنین کارفرما موظف است به کارگر خسارت بپردازد. نوع و میزان این خسارت در قانون مشخص نشده و به عرف و رویه جاری در کارگاه یا توافق طرفین بستگی دارد.
-
فسخ قرارداد به دلیل کاهش حجم تولید و تغییرات ساختاری و اقتصادی: در این حالت، فسخ قرارداد ناشی از عملکرد ضعیف کارگر نیست، بلکه به دلیل شرایط اقتصادی و تغییرات در ساختار سازمان اتفاق میافتد. در این صورت، کارفرما موظف است مطابق قانون بیمه بیکاری، حقوق قانونی کارگر را پرداخت نماید. این حقوق شامل مواردی مانند حق سنوات، بیمه بیکاری و سایر مزایای قانونی است.
نکات کلیدی ماده 27 قانون کار
- لزوم تذکر کتبی: قبل از فسخ قرارداد به دلیل قصور کارگر، کارفرما باید تذکرات کتبی لازم را به کارگر ارائه دهد. این تذکرات باید مستند و مشخص باشند.
- اخذ موافقت شورای اسلامی کار یا هیأت تشخیص: فسخ قرارداد به دلیل قصور کارگر، منوط به دریافت موافقت کتبی شورای اسلامی کار یا هیأت تشخیص است. عدم دریافت این موافقت، غیرقانونی بودن فسخ قرارداد را به دنبال دارد.
- پرداخت خسارت به کارگر: در صورت فسخ قرارداد به دلیل قصور کارگر، کارفرما موظف به پرداخت خسارت به کارگر است. میزان این خسارت، بستگی به عرف و رویه جاری یا توافق طرفین دارد.
- رعایت قانون بیمه بیکاری: در صورت فسخ قرارداد به دلیل کاهش حجم تولید و تغییرات ساختاری، کارفرما باید مطابق قانون بیمه بیکاری، حقوق قانونی کارگر را پرداخت نماید.
- اثبات قصور کارگر: اثبات قصور کارگر در انجام وظایف محوله یا نقض آییننامههای انضباطی، بر عهده کارفرما است.
نتیجه گیری
ماده 27 قانون کار، چارچوب قانونی اخراج کارگر را مشخص میکند. آگاهی از مفاد این ماده و رعایت نکات کلیدی آن، برای کارگران و کارفرمایان، امری ضروری است تا از بروز اختلافات و تضییع حقوق جلوگیری شود. در صورت بروز هرگونه ابهام یا اختلاف، توصیه میشود با متخصصان حقوقی و کارشناسان روابط کار مشورت نمایید.
سوالات متداول
1. آیا کارفرما میتواند بدون تذکر کتبی، کارگر را اخراج کند؟
خیر، طبق ماده 27 قانون کار، کارفرما باید قبل از اخراج کارگر به دلیل قصور، تذکرات کتبی لازم را به او ارائه دهد.
2. اگر شورای اسلامی کار در کارگاه وجود نداشته باشد، چه باید کرد؟
در صورت عدم وجود شورای اسلامی کار، کارفرما باید موافقت هیأت تشخیص اداره کار را برای فسخ قرارداد دریافت کند.
3. میزان خسارتی که کارفرما باید به کارگر پرداخت کند، چقدر است؟
میزان خسارت در قانون مشخص نشده و بستگی به عرف و رویه جاری در کارگاه یا توافق طرفین دارد.
4. اگر کارفرما بدون دلیل موجه، کارگر را اخراج کند، چه باید کرد؟
در این صورت، کارگر میتواند به اداره کار و امور اجتماعی مراجعه و شکایت خود را مطرح کند.
5. آیا قانون بیمه بیکاری شامل همه کارگران میشود؟
قانون بیمه بیکاری، شامل کارگرانی میشود که به دلیل غیرارادی بیکار شدهاند و دارای سابقه بیمه کافی هستند.
دیدگاهتان را بنویسید