راهنمای جامع دادرسی مالیاتی: دفاع از معاملات با اشخاص وابسته

مقدمه

معاملات با اشخاص وابسته، به دلیل پتانسیل انتقال سود و کاهش مالیات، همواره مورد توجه سازمان امور مالیاتی بوده است. اثبات منصفانه بودن این معاملات و دفاع از آنها در فرآیند دادرسی مالیاتی، نیازمند دانش و آگاهی کافی از قوانین و مقررات مربوطه است. این راهنما به شما کمک می‌کند تا با درک بهتری از این موضوع، دفاع موثری در دادرسی مالیاتی داشته باشید.

محتوای اصلی

1. تعریف اشخاص وابسته

مطابق ماده ۱۲۹ قانون تجارت، اشخاص وابسته شامل موارد زیر می‌شوند:

• شرکت مادر و شرکت‌های فرعی
• شرکت‌هایی که به طور مستقیم یا غیرمستقیم در مالکیت یک شخص واحد هستند
• اشخاصی که به واسطه روابط خویشاوندی (سببی یا نسبی) با مدیران یا سهامداران شرکت مرتبط هستند
• شرکت‌هایی که دارای مدیران مشترک هستند
• هر شخص دیگری که بنا به تشخیص سازمان امور مالیاتی، وابسته تلقی شود.

2. اهمیت اثبات منصفانه بودن معاملات با اشخاص وابسته

سازمان امور مالیاتی، معاملات با اشخاص وابسته را به دقت بررسی می‌کند تا از انتقال سود و کاهش مالیات جلوگیری کند. در صورتی که این معاملات غیرمنصفانه تشخیص داده شوند، سازمان می‌تواند مالیات متعلقه را بر اساس قیمت‌گذاری انتقالی (Transfer Pricing) تعیین کند.

3. اصول قیمت‌گذاری انتقالی (Transfer Pricing)

قیمت‌گذاری انتقالی به معنای تعیین قیمت کالاها، خدمات یا دارایی‌هایی است که بین اشخاص وابسته مبادله می‌شوند. اصول قیمت‌گذاری انتقالی شامل موارد زیر است:

• اصل بازوی تجاری (Arm’s Length Principle): قیمت معاملات با اشخاص وابسته باید مشابه قیمتی باشد که در معاملات بین اشخاص مستقل در شرایط مشابه تعیین می‌شود.
• روش‌های تعیین قیمت منصفانه: روش‌های مختلفی برای تعیین قیمت منصفانه وجود دارد، از جمله روش قیمت‌گذاری قابل مقایسه کنترل نشده، روش بهای تمام‌شده به اضافه سود، روش قیمت فروش مجدد، روش تقسیم سود و روش سود خالص معاملاتی.

4. مستندسازی معاملات با اشخاص وابسته

مستندسازی معاملات با اشخاص وابسته، یکی از مهم‌ترین عوامل در دفاع از این معاملات در دادرسی مالیاتی است. مستندات باید شامل موارد زیر باشد:

• اطلاعات مربوط به اشخاص وابسته: شامل نام، آدرس، نوع فعالیت و ساختار مالکیت
• شرح معاملات: شامل نوع کالاها یا خدمات، حجم معاملات، قیمت‌ها و شرایط پرداخت
• تحلیل اقتصادی: شامل تحلیل بازار، تحلیل صنعت و تحلیل رقبا
• مستندات مربوط به روش قیمت‌گذاری انتقالی: شامل توجیه انتخاب روش قیمت‌گذاری و محاسبات مربوطه
• سایر مستندات: شامل قراردادها، فاکتورها و اسناد حسابداری

5. مراحل دادرسی مالیاتی در خصوص معاملات با اشخاص وابسته

در صورتی که سازمان امور مالیاتی، معاملات با اشخاص وابسته را غیرمنصفانه تشخیص دهد، مراحل دادرسی مالیاتی به شرح زیر خواهد بود:

1. اعلام نظر سازمان امور مالیاتی: سازمان امور مالیاتی، نظر خود را در خصوص غیرمنصفانه بودن معاملات و میزان مالیات متعلقه به شرکت اعلام می‌کند.
2. اعتراض به نظر سازمان: شرکت می‌تواند ظرف مدت ۳۰ روز از تاریخ ابلاغ نظر سازمان، به آن اعتراض کند.
3. رسیدگی در هیئت حل اختلاف مالیاتی: اعتراض شرکت در هیئت حل اختلاف مالیاتی بدوی و تجدیدنظر مورد رسیدگی قرار می‌گیرد.
4. طرح دعوی در دیوان عدالت اداری: در صورت عدم توافق با رای هیئت حل اختلاف مالیاتی، شرکت می‌تواند در دیوان عدالت اداری طرح دعوی کند.

6. نکات مهم در دفاع از معاملات با اشخاص وابسته

• تهیه مستندات کامل و دقیق: مستندات باید به طور کامل و دقیق تهیه شوند و تمام اطلاعات مربوط به معاملات را پوشش دهند.
• انتخاب روش قیمت‌گذاری مناسب: روش قیمت‌گذاری باید با توجه به شرایط خاص معاملات و صنعت انتخاب شود.
• ارائه دفاع مستدل و منطقی: دفاع باید مستدل و منطقی بوده و بر اساس مستندات و قوانین و مقررات مربوطه ارائه شود.
• استفاده از خدمات مشاوران مالیاتی متخصص: استفاده از خدمات مشاوران مالیاتی متخصص، می‌تواند به شما در تهیه مستندات و ارائه دفاع موثر کمک کند.

نتیجه‌گیری

دفاع از معاملات با اشخاص وابسته در دادرسی مالیاتی، نیازمند دانش، آگاهی و مستندسازی دقیق است. با رعایت اصول قیمت‌گذاری انتقالی و تهیه مستندات کامل، می‌توانید از حقوق خود در برابر سازمان امور مالیاتی دفاع کنید.

سوالات متداول

1. چه معاملاتی با اشخاص وابسته، مشکوک تلقی می‌شوند؟

معاملاتی که با قیمت‌های غیرمنصفانه انجام شوند یا هدف از آنها انتقال سود و کاهش مالیات باشد، مشکوک تلقی می‌شوند.

2. چه مدارکی برای اثبات منصفانه بودن معاملات با اشخاص وابسته لازم است؟

مستندات کامل و دقیقی از جمله قراردادها، فاکتورها، اسناد حسابداری و تحلیل اقتصادی.

3. اگر در دادرسی مالیاتی شکست بخوریم، چه می‌شود؟

باید مالیات متعلقه را پرداخت کنید و ممکن است مشمول جریمه نیز شوید.

4. آیا می‌توان از خدمات مشاوران مالیاتی در دادرسی مالیاتی استفاده کرد؟

بله، استفاده از خدمات مشاوران مالیاتی متخصص، می‌تواند به شما در تهیه مستندات و ارائه دفاع موثر کمک کند.

5. چگونه می‌توان از بروز مشکلات مالیاتی در خصوص معاملات با اشخاص وابسته پیشگیری کرد؟

با رعایت اصول قیمت‌گذاری انتقالی و تهیه مستندات کامل و دقیق.

برای کسب اطلاعات بیشتر و دریافت مشاوره تخصصی، به اینستاگرام ما مراجعه کنید:

@poryanezafat72